1. Ik heb horen zeggen dat bepaalde personen die met de computer werken, na verloop van tijd groeven krijgen in hun benen. Dit wordt semicirculaire lipoatrofie genoemd. Kunt u mij daar wat meer over vertellen?
Samengevat kunnen we zeggen dat de semicirculaire lipoatrofie (Ls) een aandoening is die zich kenmerkt door groeven bovenaan de dijen ten gevolge van een atrofie van het onderhoudse vetweefsel. De verdwijning van vetweefsel gebeurt in halve cirkelvormen – vandaar ook de naam van de aandoening. Het letsel bevindt zich aan de voorkant en de zijkant van de dijen en dit vaak op een hoogte van 72 cm, gemeten bij personen terwijl ze hun schoenen dragen. Dit komt overeen met de standaardhoogte van onze bureaus.
Deze ziekte, die 20 jaar geleden nog uiterst zeldzaam was, lijkt tegenwoordig erg vaak voor te komen bij werknemers in de informaticasector. In grote ondernemingen werden intussen al honderden gevallen vastgesteld. Het verschijnsel blijkt zich vooral voor te doen bij personen die in nieuwe of gerenoveerde gebouwen werken, die uitgerust zijn met nieuwe meubelen en vaak ook nieuwe informatica-hardware.
Heel snel werd de hypothese geuit dat de elektrische en magnetische velden die door de informatica-uitrustingen en de kabels worden voortgebracht, een rol zouden kunnen spelen in de verschijning van deze aandoening. Maar ook andere factoren zijn hierbij van belang, zoals een laag vochtigheidsgehalte van de lucht (vaak onder invloed van airconditioning) of het materiaal waaruit het werktafelblad is gemaakt.
Deze pathologie, die vaker voorkomt bij vrouwen, is omkeerbaar en heeft de neiging om tijdens vakantieperiodes te verdwijnen (vb. moederschapsverlof).
Studies werden uitgevoerd in een poging een duidelijker zicht te krijgen op de rol van de elektriciteit in de semicirculaire lipoatrofie. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het team van Risico- en gezondheidsimpactevaluatie (Sciensano) of zie onze pagina Semicirculaire lipoatrofie.
2. Ik wil meer weten over Lipoatrophia semicircularis. Is er een behandeling of verdwijnt de aandoening geleidelijk?
Allereerst moet gezegd worden dat er, voor zover wij weten, geen specifieke behandeling is. Er zijn echter een aantal eenvoudige maatregelen die u kunt gebruiken en die van nut kunnen zijn. In feite is nog niet duidelijk wat juist de oorzaak is van Lipoatrophia semicircularis (L.s), maar onze hypothese dat elektromagnetisme aan de oorsprong ligt van de aandoening wordt algemeen gebruikt en aanvaard. Nadat de eerste gevallen van L.s in België werden vastgesteld en een hypothese werd geformuleerd, werd een aanzienlijk aantal nieuwe gevallen vastgesteld in Spanje. Het Spaans onderzoek trok dezelfde conclusie als het onze: L.s kan te wijten zijn aan ladingen die vrijkomen uit elektrische apparaten (computers e.d.), in combinatie met een aantal andere factoren, zoals onvoldoende airconditioning enz. In onderstaande papers worden de verschillende factoren beschreven die volgens ons en op basis van experimenten tot L.s. kunnen bijdragen.
Een rechtstreeks antwoord op uw vraag is dat bij sommige personen L.s ‘spontaan’ verdwijnt, maar niet bij anderen. Dit kan waarschijnlijk worden verklaard door een verschil in gevoeligheid en (onopzettelijke) veranderingen in de omgeving, waardoor bepaalde omstandigheden die L.s tegenwerken, worden gecreëerd. Als u van L.s af wilt, raden wij u aan om de eenvoudige maatregelen die in de papers worden beschreven, toe te passen: airco controleren, van bureau veranderen (ander materiaal), het bureaumeubel op een andere plaats in de ruimte zetten, een teveel aan elektrische kabels of apparaten in de buurt van de werkplaats vermijden, de rand van het bureau isoleren enz. Probeer uit wat er in uw geval werkt.
Verschaeve L., & Maes A. (2009)
Support for the hypothesis that electro-stimulation is responsible for Lipoatrophia semicircularis. Med. Hypotheses, 73, 802-806.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19338008
Verschaeve L., & Maes A. (2009)
In vitro investigations related to the ‘electromagnetic hypothesis’ of Lipoatrophia semicircularis. J. Appl. Toxicol ., 29, 478-482.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19577378
Maes A., Curvers B., & Verschaeve L. (2003)
Lipoatrophia semicircularis: the electromagnetic hypothesis. Electromagnet. Biol. Med. 22, 183-193.
3. Ik heb last van Semicirculaire lipoatrofie (Ls) op één van mijn dijen. Ik denk dat dit te maken heeft met de elektrische apparatuur (computer, printer, telefoon) die ik gebruik op mijn werk. De apparatuur staat op mijn bureau en aan de zijkant van de holte van mijn dijbeen.
Ik wil graag actie ondernemen om mezelf te beschermen tegen deze lipoatrofie. Wat kan ik doen?
Het is inderdaad zo dat één van de wetenschappelijke hypotheses is dat Ls van elektrische oorsprong is, gerelateerd aan de aanwezigheid van elektrische/computerapparatuur en bedrading. Andere factoren spelen echter ook een rol, zoals een lage luchtvochtigheidsgraad of het soort materiaal waarvan het bureau is gemaakt. Het ontstaan van Ls is niet direct gerelateerd aan elektromagnetische velden, maar waarschijnlijk aan andere elektrostimulatieverschijnselen, zoals de ophoping van geladen deeltjes – in de lucht of in stof – op de rand van het bureau, waardoor micro-ontladingen ontstaan tussen het bureau en de huid.
Over het algemeen is de atrofie op de dij omkeerbaar. Het is aan te raden om uw werkomgeving aan te passen als u merkt dat de atrofie afneemt of zelfs verdwijnt wanneer u afwezig bent voor een bepaalde tijd, bijvoorbeeld in het geval van een vakantie.
Als u Ls hebt, raden we aan om eerst naar de arbeidsgeneeskunde te informeren en de mogelijkheden te bespreken om uw werkomgeving aan te passen.
Zie hier enkele suggesties om de situatie te verbeteren:
- Bevochtig de lucht in de kamer met een luchtbevochtiger.
- Verbind de rand van uw bureau met een geaarde, zelfklevende koperen strip (zie onderstaand diagram):
