Meta-analyse van leukemie bij kinderen

Doelstellingen

In het kader van het BBEMG project bestudeert de onderzoekseenheid “Public Health, Epidemiology and Health Economics” de impact van elektromagnetische velden op de gezondheid hierbij gebruik makend van meta-analyses. Meerdere studies hebben het verband tussen elektromagnetische velden en kinderleukemie onderzocht (Kabuto et al., 2006; Linet et al., 1997; Michaelis et al., 1997). Dit onderzoeksdomein vertoont echter belangrijke disrepanties: Sommige studies vonden een associatie van extreem laag frequente elektromagnetische velden (ELF-EMF) met kinderleukemie, andere studies vonden geen enkel verband tussen deze variabelen. Om deze reden is het belangrijk meta-analyses door te voeren om na te gaan of blootstelling aan elektromagnetische velden wèrkelijk het risico op kinderleukemie kan verhogen.

Een meta-analyse is een statistische analyse die de resultaten van verschillende studies combineert. Dergelijke analyse maakt een synthese van alle resultaten/antwoorden op een specifieke vraag. Alhoewel meta-analyses worden beschouwd als de meest betrouwbare vorm van wetenschappelijk bewijs (Borenstein et al. 2009) zijn de gebruikte procedures en statistieken dikwijls inaccuraat en twijfelachtig, dit doet afbreuk aan de besluiten getrokken uit dergelijke studies (Ioannidis et al., 2015; Ioannidis 2016). Het is daarom essentieel om meta-analyses volgens de juiste “stap-voor-stap” procedure uit te voeren, gebaseerd op een systematische review van de literatuur die rekening houdt met de “PRISMA STATEMENT” en de “PRISMA checklist” (Beaudart et al., 2016; Rabenda et al., 2017; zie ook PRISMA website in de Referenties). Onze eenheid voert een systematische review en een meta-analysis uit om de relatie tussen ELF-EMF en kinderleukemie op te helderen.

De publicatie waarin de resultaten van deze meta-analyse worden beschreven, is hier te vinden.

Referenties

Beaudart, Charlotte ; Rabenda, Véronique ; Bruyère, Olivier (2016) Il n’est jamais trop tard pour apprendre à (bien) lire … La revue systématique. Medi-Sphere 525: 35-38.

Borenstein M, Hedges LV, Higgins JPT, Rothstein HR (2009) Introduction to meta-analysis. New York: Wiley & Sons.

Kabuto M, Nitta H, Yamamoto S, Yamaguchi N, Akiba S, Honda Y, Hagihara J, Isaka K, Saito T, Ojima T, Nakamura Y, Mizoue T, Ito S, Eboshida A, Yamazaki S, Sokejima S, Kurokawa Y, Kubo O (2006) Childhood leukemia and magnetic fields in Japan: a case-control study of childhood leukemia and residential power-frequency magnetic fields in Japan. Int J Cancer 119: 643-50.

Linet MS, Hatch EE, Kleinerman RA, Robison LL, Kaune WT, Friedman DR, Severson RK, Haines CM, Hartsock CT, Niwa S, Wacholder S, Tarone RE (1997) Residential exposure to magnetic fields and acute lymphoblastic leukemia in children. N Engl J Med 337: 1-7.

Ioannidis JP (2016) The mass production of redundant, misleading and conflicting systematic reviews and meta-analyses. Milbank Quart 94: 485-514.

Ioannidis JP, Fanelli D, Dunne DD, Goodman SN (2015) Meta-research: evaluation and improvement of research methods and practices. PLOS BIOL 13: e1002264.

Michaelis J, Schüz J, Meinert R, Menger M, Grigat JP, Kaatsch P, Kaletsch U, Miesner A, Stamm A, Brinkmann K, Kärner H (1997) Childhood leukemia and electromagnetic fields: results of a population-based case-control study in Germany. Cancer Causes Control 8: 167-74.

PRISMA website: http://www.bmj.com/content/339/bmj.b2700

Rabenda V, Beaudart C, Bruyère, O (2017) Il n’est jamais trop tard pour apprendre à (bien) lire … La Méta-Analyse. Ortho-Rhumato 15: 27-32.

Share